Kassâb el-Kerecî’nin Tefsiri Nüketu’l-Kur’an’da Hakikat ve Mecazın İtikatla İlişkisi

Özet

Bu çalışmada Arap belâgatındaki hakikat ve mecaz konusunun itikatla ve yaratıcıya ilişkin duruşla bağlantısı işlenmektedir. Bu bağlantı Kassâb el-Kerecî adıyla meşhur olan İmam Muhammed b. Alî’nin tefsiri “en-Nüketu’d-Dâlle alâ’l-Beyân fî Envâi’l-Ulûm ve’l-Ahkâm” adlı eseri bağlamında incelenecektir. Nitekim o tefsirinde, Kur’an’dan getirdiği çok sayıda hakikat-mecaz örneğiyle bu konunun itikadi duruşla olan ilişkisini ortaya çıkarmıştır. Zira bu konu Mutezile ve Cehmiyye gibi kelami mezheplerin itikadi görüşleriyle yakından ilgilidir. Böylece o, bu konuya olan tavrını ortaya koyarak düşüncesini savunmuş ve hasımlarının görüşlerini çürütmeyi hedeflemiştir.